Edo
Edo ìre agan̄-mkpulu òkup me agan̄ osiki me Naijiria. Agan̄-mkpulu echi òtatap ikana ọmọ ìre Kogi me agan̄ inyọn̄ mbum-ura, Anambira me agan̄ mbum-ura, Delita me agan̄ osiki mbum-ura mè osiki, Ondo me agan̄ ichep-ura.
Ọmọ ore òso 22 òmimin ichit me okike ijọn̄ mè ire òso 24 ene ewabe ichit me emen me etete agan̄-mkpulu 36 òkup me Naijiria. Ama ibot kan̄ ìre Ama-ile Benin, òrere òso ama-ile ini òmimin ichit me Naijiria mè ire si ebon ere mbubek rọba me ido ya. Efele oka Agan̄-mkpulu Bendelu isa ichili agan̄-mkpulu yi me 27 Ọgọs 1991; mè ikigwen ọmọ ibe îre <Heartbeat of the nation>.
Usem ekitumube ichit me emen agan̄-mkpulu yi ìre usem Edo eyi ekitumu me Ama-ile Benin. Erumfaka òmimin ichit me emen kan̄ ìre eyi kiristien. Îre ebi Etip ìnan̄a me Pọtugalu esa erumfaka ya inu ere ya me emen òso senturi 15. Mîkifaka mfaka Isilam mè Erumfaka orọmijọn̄.
Me agan̄ ugwem mbubek, agan̄-mkpulu yi îkisan̄a [produce] aran̄ ijọn̄, mè ebi kè ofifi mineralù kire akanwen̄ mè ewuuk [quarry]. Ema mîkaan̄ uwu usọ eyi sèmenti me Okpila mè ikaan̄ si ere ikọk-akpa fituru [flour mill] me Ewu, eyi ìkayaka ìkirọ ikwaan̄.