Atọ

Atọ (eyi erieen̄ ifuk-ibot nrom kan̄ orebe Giraffa Camelopardalis) ìre anam ge òkiluk me Afirika. Ọmọ ojọn̄ọ ichit me etete otutuuk anam ijọn̄.

Atọ me ìkeke

Ogugo-ijọn̄ òkijeen̄ ere esese esese lek atọ ekiluk me Afirika

Atọ me ere ikpọ-anam

Akpa kiban̄ ìkaan̄ unwen òkup sọn̄ unwan unwan mè ìre isa sọntitiik inu inan̄a me lek okuket [off white] mè inikaan̄ ntọọk ntọọk òkup ilika ilika. Atọ iba geege kpebekọt ikaan̄ ìkike ngwugwat yaage. Orie mè uman atọ mîkaan̄ sọntitiik inu òbelek ìkò me ibot kiban̄, ire me akpa ochit inu ya. Inu yi ìnan̄a me lek ukwuuk gen̄egen̄e [cartilage]. Înwene me lek ìkò okikup me ibot ebi kè ofufi anam.

Ike îkupbe

Ebi kè atọ ekaan̄ atalek ujọn̄ọ ebek mè ujọn̄ọ ukot. Ema ejọn̄ọ ichit me etete anam me linyọn̄. Ebek kiban̄ môkọt ijọn̄ọ ire 2.4m. Atọ òmimin iso isinan̄a ikeke, môkọt ijọn̄ọ iso 4.3 re 5.7m. Echi orie mîkijọn̄ọ igak echi uman. Orie eyi òjọjọn̄ọ ichit me emen mfufuk ìre 5.88m me ujọn̄ọ sà eyi uman òjọjọn̄ọ ichit ore 5.17m. Ekem ekem [average] ulobo eyi orie ìre 1192kg sa eyi uman ore 828kg. Eyi orie òlolobo ichit me emen mfufuk ìre 1930 kg sà eyi uman ore 1180kg.<ref2> Mgbọ îmanbe, gwun̄ atọ ìkire 2m me ujọn̄ọ, bene me ijọn̄ re oguga. Sà ulobo kiban̄ okire 50kg re 55kg. Ebi kè atọ ekaan̄ ofifit alọm òjọjọn̄ọ iso 45cm. Ema ekisa alom yi ikat me lek inwan̄ mè itaba igebeme me lek uti itaka.